Haftanın Tortusu: 14

İsviçre merkezli mahremiyet odaklı eposta hizmeti ProtonMail, kullanıcısı olan bir Fransız aktivistin IP bilgisini İsviçre emniyetiyle paylaştığının ortaya çıkmasıyla eleştirilerin merkezi oldu. Şirket bu kararını sözleşmesinde de belirttiği “sıradışı haller” koşulunu öne sürerek savundu. Aynı açıklamada İsviçreli kurumların ProtonMail'den sadece 2017 yılında 3 bin 572 hesap için benzer talepte bulunduğu ortaya çıktı. Ne kadarına olumlu yanıt verildiği henüz bilinmiyor.

Belaruslu hacker'lar, ülkenin bağımsızlığına kavuştuğu 1994'ten bu yana Başkanlık koltuğunda oturan Alexander Lukashenko'yu devirmek için ortak eyleme başladı. İlk safhada kamuoyundan saklanan yolsuzlukların belgeleri paylaşıma sunulacak.

Google, Taliban’a yönelik güvenlik endişelerini gerekçe göstererek Afgan yönetimine ait bazı e-posta hesaplarına erişimi engelledi.

Apple, kullanıcılarının iCloud hesaplarını yasadışı içeri yönelik inceleme kararını şimdilik ertelediğini açıkladı. Kararın yoğun protestolar yüzünden alındığı düşünülüyor.

iPhone 13 ile yeni nesil Apple Watch'un tanıtılacağı Apple etkinliğinin tarihi 14 Eylül olarak açıklandı. Lansman internetten canlı ve herkese açık olarak yayınlanacak.

Apple’ın "Project Titan" adıyla 2014’ten bu yana üstünde çalıştığı otomobil için Toyota ile görüşmeler yaptığı iddia edildi. Markanın daha önce aynı kapsamda Güney Koreli SK Group ve LG ile de görüştüğü biliniyor. Apple'ın aynı kapsamda bir paravan şirket üzerinden Chrysler'dan 125 milyon dolara bir araç test pisti aldığını ve yine bu hafta Mercedes'ten bir grup mühendis transfer ettiğini de bilgilerimiz arasına ekleyilm.

Amazon 2 yıldır üstünde çalıştığı ve kendi markasını taşıyacak televizyonu muhtemelen önümüzdeki Ekim ayında piyasaya sürecek.

Dünyanın en çok kullanılan sosyal ağı Facebook, politik paylaşımları haber akışında daha az gösterme kararı aldı. Bu kararın sebebi olarak şirketin kutuplaştırmaya katkı sunduğu için giderek artan eleştirilere maruz kalması gösteriliyor.

Twitter kullanıcıların ücretli içerik üretmesini sağlayacak Super Follows adlı hizmeti kullanıma sunmaya hazırlanıyor. Bu özellik sayesinde belirli kullanıcılar içeriklerinin bir kısmını ayda 3 ila 10 dolar arasında abonelik bedelleriyle paylaşabilecek.

Twitter’ın kurucusu Jack Dorsey, 2019’da duyurduğu BlueSky adlı "merkeziyetsiz" sosyal ağ için kripto dünyasının önemli isimlerinden Jay Graber’ı transfer etti.

Resmi para birimi olarak Bitcoin’i kabul eden El Salvador, ilgili yasanın yürürlüğe girmesinden bir gün önce 200 bitcoin aldı. Bu tutar güncel kur ile yaklaşık 10 milyon dolara denk geliyor.

Çin merkezli Alibaba grubu, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping'in “Ortak Refah” adlı programına 15,5 milyar dolar destek vereceğini açıkladı. Bu tutar şirketin yıllık karının yüzde 73’üne denk geliyor. (Ek bilgi: Bir süre önce sert devlet politikalarını eleştiren Alibaba kurucusu Jack Ma, bir süre "ortadan kaybolmuş", ardından şirketinin hisse değerinin büyük kısmı erimişti.) 🤔

İrlanda, kullanıcı verilerini Facebook ile düzenlemelere aykırı şekilde paylaştığı için WhatsApp‘a 225 milyon euro ceza verdi. Türkiye'de de KVKK mahremiyete yönelik idari ve teknik tedbirleri almadığı için 1 milyon 950 bin lira para cezası kesti.

Virgin Galactic, Unity 23 adlı ilk ticari uzay seferini bu sonbaharda gerçekleştirileceğini duyurdu. Kesinleşen yolcular arasında İtalyan hava kuvvetlerinden üç asker de yer alıyor.

Çin Uzay Kurumu'na bağlı Zhurong aracı, 100 gün boyunca keşif turları yaptığı Mars yüzeyinden yeni fotoğraflar paylaştı.

Pfizer, geliştirdiği “hap formundaki” Covid19 aşısının insan denekler üzerindeki ikinci ve üçüncü doz deneylerine başladı. Sonuçların bu yılın sonuna doğru açıklanması bekleniyor.

Britanya / Oxford Üniversitesi hem kanseri tedavi eden hem de kanserli hücrelere karşı savaşan hücre sayısını artıran aşısının hayvanlar üzerinde başarılı olmasının ardından insan üstündeki deneylerine başlayacağını açıkladı.

Alman bilimciler dünyanın en küçük ölçekli pilini geliştirdi. İnsan bedeniyle uyumlu ve 0,001 mm3 hacmindeki bileşenler AAA ölçüsündeki piller kadar enerji depolayabiliyor. Enerji kaynağı olaraksa kandaki bileşenleri kullanıyor.

Beyne yerleştirilen küçük bir implant ile kişinin parmaklarında dokunma hissi uyandırıldı. Buluşun felç ve nöropati hastalarında kullanılması hedefleniyor.

Dünyada kalan son "kurşunlu" benzin, Cezayir tarafından tüketilerek dünya sahnesinden çekildi. 19 yıldır bunu sağlamak için çalışan Birleşmiş Milletler Çevre Programı da böylece rahat bir nefes aldı. Hesaplara göre kurşunlu benzinin sebep olduğu hastalıklar, suçlar ve 1,2 milyon prematüre bebek ölümünün önüne geçilmesiyle yılda 2,44 trilyon dolar tasarruf edilecek.

Bazı yaşlanma karşıtı (anti-aging) ilaçların yaşlanmaya bağlı omurilik bozunumunu da engellediği ortaya çıktı. Fareler üzerinde yürütülen deneyin ilginç sonuçlarından biri, bu tip senolitik ilaçların genç yaşta daha da faydalı olması.

İrlanda / Galway Üniversitesi beden hareketlerinden enerji üreten özel bir bandaj üretti. Buluşun en büyük hedefi tendon sakatlanmalarında, kas incinmelerinde ve kemik kırıklarında elektrik uyarımı yaparak tedavi sürecini hızlandırmak.

Amerikan ordusu konuşan kişinin kendi sesini yine kendisine yönlendirerek onu susturan ve böylece iletişimini engelleyen ilginç bir silah geliştirildi. İlk patenti 2019 yılında alınan silah muhtemelen toplumsal olaylarda kullanılacak.

Güney Koreli tasarımcılar Hyeonji Roh ve Min JU Kim tarafından Uber Eats adlı yemek dağıtımı kurye ağı için tasarlanan taşıma sepeti, temel aldığı jiroskop sistemiyle 3 aks üzerinde sürekli dengede kalarak moto-kuryelerin yemek siparişlerini "görüntüsü bozulmadan" ulaştırmasını sağlıyor.

Dünyanın en meşhur Vegan restoranı Eleven Madison Park’ın rezervasyon listesinde bekleyen kişi sayısı 50 bin kişiyi geçti. Mekanda yer ayırtabilmek için kişi başı 335 dolarlık menüyü satın almak gerekiyor.

50 bin kişilik rezervasyon listesine sahip Eleven Madison Park’ın Şefi Daniel Humm.

James Dyson adına düzenlenen ve inovatif tasarımlara odaklanan yarışmanın bu yılki ilk kazananları belli oldu. 28 ülkeden finale kalan çözümlerin arasında maske geri dönüştürme cihazından deniz suyunu güneş enerjisiyle içme suyuna çeviren yüzen filtre sistemlerine kadar geniş bir liste var.

Güney Çin bölgesinde yürütülen bir arkeolojik çalışmada 9 bin yıl öncesine ait olduğu belirlenen bira kaseleri bulundu. Pirinçten imal edildiği belirlenen biranın ölenleri anma geleneğiyle içildiği düşünülüyor. (Ek bilgi: Şu ana dek bulunan en eski alkollü içki kalıntısı İsrail bölgesindeki 13 bin yıllık bira imalathanesi.) 🍻

Kapanış Notları

Faydalanacağını düşündüğün diğer arkadaşlarını da bu bültenle tanıştırırsan, ben de en az onlar kadar memnun olurum.

Haftaya yeniden görüşeceğiz. 🙋‍♂️

Dünya Halleri

Dünya Halleri: 14