Dünya Halleri: 15
13 - 19 Eylül 2021 tarihleri arasında gözümün önünden geçenler arasından bir seçki.
Haftanın Tortusu: 15
Apple yeni iPhone, iPad ve Apple Watch serisini tanıttı. iPhone 13'te A15 Bionic işlemci, kullanıma göre değişebilen ve 120hz'e kadar ulaşan ekran yenileme hızı, daha büyük pil, daha geniş kapasite ve gelişmiş kamera gibi özellikleri öne çıkıyor. Yeni iPhone 13'ün Türkiye'deki resmi satış fiyatı (özelliklerine göre) şöyle belirlendi.
iPhone 13: 12 - 15 bin TL;
iPhone 13 Pro: 16 - 23 bin TL.
İletişim güvenliği ve dijital haklar üzerinde çalışmalar yürüten Kanada merkezli Citizen Lab, İsrailli "NSO Group"un geliştirdiği casusluk yazılımı "Pegasus"un "ForcedEntry" adlı bir güvenlik açığını kullandığını tespit etmişti. Bu açık, son yayınlanan Apple güncellemesiyle kapatıldı. Bahse konu zaafiyet iPhone, iPad, Apple Watch ve Mac cihazlara kullanıcının bir şey yapmasına gerek bırakmadan ve haberi olmadan (iMessage uygulaması üstünden) sızmayı sağlıyordu.
Fortnite oyununun yayıncısı Epic Games'in kendi ödeme sistemini kullanmayı dayatarak tekel oluşturduğu gerekçesiyle Apple aleyhine açtığı davada -bir anlamda- her iki taraf da kaybetti. Yargıç kararında Apple'ın tekelci davranışta bulunmadığına kanaat getirdi. Öte yandan başka tahsilat seçeneklerini kullanmasının engellenmesini haksız bularak Epic Games lehinde karar verdi.
Facebook'un Ray-Ban ile ortaklaşa geliştirdiği akıllı gözlük 299 dolar etiketle satışa sunuldu. Ray-Ban Stories adlı ürün 500 fotoğraf ya da 30 saniyelik 36 video çekebiliyor. Elbette hepsini Facebook hesabınıza da yükleyebiliyor.
Mojo Vision adlı girişim şu ana dek sanal gerçeklik kasklarının ya da akıllı gözlüklerin sunduğu özelliklerin hepsini bir "kontakt lense" indirgedi. Yarım milimetre incelikteki lens yüzeyi görülmesi gereken verileri ve görüntüleri doğrudan retinaya yansıtarak gösterebiliyor. Mojo Vision'ın ürünü aynı yüzeyde bir kamera ve çip de içeriyor ve akıllı telefon gibi harici cihazlara görüntü ve veri yollayabiliyor.
Tesla, araçların kamera lenslerini, güneş panellerini, farlarını ve camlarını lazer ışınlarıyla temizleyecek bir sistem için patent başvurusu yaptı.
Fransız lastik üreticisi Michelin'in VISION adlı proje kapsamında yıllardır üzerinde çalıştığı "havasız araç lastiği" bu hafta Münih'teki otomotiv fuarında görücüye çıktı. "Uptis" serisi bu lastikler hava içermediği için inmiyor, patlamıyor, deforme olmuyor ve yolun şeklini alarak sarsıntıyı belirgin oranda düşürüyor. (Bazılarınız bunları e-scooter'larınızda "petek lastik" adıyla kullanıyor olabilirsiniz.)
Mercedes, kendi sınıfının en üst seviyesini temsil eden G-wagen serisinin elektrikli sürümünü tanıttı. Concept EQG adlı model, yurtdışında 133 bin dolardan başlayan fiyatlarla satılacak.
2022'de yeni başkanını seçecek Brezilya'da mevcut Başkan Jair Bolsonaro, sosyal ağların kurallara aykırı bulduğu içerikleri silme hakkını yasakladı. Twitter, Youtube ve benzeri ağlar bundan sonra sadece çıplaklık, uyuşturucu, şiddet ve telif haklarına aykırı içerikleri silebilecek. Kararın bu ağların kurallarını bizzat istismar ettiği için bazı paylaşımları yönetim tarafından kaldırılan Bolosanro'nun intikamıı olduğu düşünülüyor.
ProPublica tarafından yürütülen bir araştırmada, uçtan uca kriptolu olarak bilinen WhatsApp mesajlarının bin kişilik bir ekip tarafından gizlice denetlendiği ortaya çıktı. Facebook yaptığı açıklamada, tarama sürecinin sadece şikayet edilen mesajlar için uygulandığını iddia ederek kendini savundu.
Twitter hızlı bir yeniden yapılanmayla bazı yeni hizmetleri devreye almaya hazırlanıyor. İlk gelişme "sosyal mahremiyet" adını verdiği yeni bir prensip çerçevesinde belirli bir tarihten önceki paylaşımları gizleyebilmenizi sağlamak. Bunun sosyal ağdaki "sessiz çoğunluk"un paylaşımlar yapmasını sağlaması bekleniyor. Aynı derde şifa olması beklenen bir diğer yenilik ise 'Community" özelliği. Bu sayede aynen Facebook ya da Reddit grupları gibi belirli ilgi alanlarına yönelik gruplar oluşturmak mümkün olacak. Şirket son olarak uzun süredir üstünde çalıştığı "Super Follows" adlı ücretli abonelik modelini ABD'de bir grup kullanıcıyla denemeye başladığı duyurdu. Bu özellik sayesinde 50 binden fazla takipçisi olan kullanıcılar aylık 3 - 10 dolar arası abonelik bedeli talep edebilecek ve kazancının yüzde 90'ı kendine kalacak.
TikTok, Britanya ve ABD'deki gençler arasında YouTube'dan daha fazla izlenir hale geldi.
Microsoft, Windows işletim sistemi ve Edge web tarayıcısı ile entegre çalışacak "Microsoft Start" adlı kişiselleştirilmiş bir haber hizmetini duyurdu.
Google'ın ana sayfasına "Karanlık Tema" desteği geldi. Böylece hem daha az göz yoran hem de daha az elektrik tüketen Google aramaları mümkün olacak.
Singapur'da 5 kamu kuruluşunun işbirliğiyle geliştirilen otonom robot “Xavier”, 24 saat sokakta devriye gezerek "istenmeyen toplumsal davranışlara" müdahale edecek ve merkeze raporlayacak. Öncelikli hassasiyetler arasında izin verilmeyen noktalarda sigara içmek, bisiklet park etmek, yaya yollarında motosiklet sürmek gibi davranışlar var.
Çin'in başkenti Pekin'de düzenlenen 2021 Dünya Robot Konferansı'nda sağlıktan hizmet sektörüne kadar birçok farklı alanda özelleşmiş 500'den fazla akıllı robot modeli sergilendi.
Astronomlar, Samanyolu Galaksisinden tanımlanamayan radyo dalgalanmaları kaydetti. Sürekli fakat rastlantısal bu sinyallerin ilk kaydı 2019 yılının Nisan ayında gerçekleşmişti. Kaynağın bir yıldız ya da pulsar olmadığına kesin gözüyle bakılıyor.
Çin'e ait "Chang’e-5" uzay aracı, Ay'a inip bazı örnekler topladıktan sonra yeniden havalanmış ve yaklaşık 6 aydır derin uzayda sefer halindeydi. Dünya'ya dönmesi beklenen araç, bilinmeyen bir sebepten dolayı rotasını yeniden Ay'a doğru güncelledi.
Covid19 sebebiyle yoğun bakımda yatan hastalar "uzay projelerini" sekteye uğrattı. Uzay araçlarının temel yakıt bileşenlerinden sıvı oksijen konusunda solunum cihazlarına verilen öncelik yüzünden Elon Musk'ın SpaceX şirketi yeni uçuşları erteleme kararı aldı.
ABD / Arizona Üniversitesi'Nden Astrobiyolog ve Kozmolog Paul Davies, bir sonraki küresel salgının dış uzaydan gelebilecek ve insanlığın hiçbir bağışıklığının olmadığı, savunma sisteminin aşamayacağı bir virüs ile başlayabileceği konusunu gündeme getirdi.
ABD / Stanford Üniversitesi, iyileşmeden sorumlu hücreleri yeniden programlayarak yaraların geride hiçbir iz bırakmadan kapanmasını sağladı. Fareler üzerinde başarılı olan yöntem şimdi insanlarda denenecek.
ABD / Penn State Üniversitesi, ağız hareketlerinden elektrik üreten bir diş implantı geliştirdi. İmplant içindeki pilde depolanan enerji, kök kısmında yer alan mikro LED'ler ile ışın yayarak dişeti iltihaplanmasını engelliyor.
Tobacco Control grubunun raporuna göre sadece mentollü sigaraların yasaklanması dahi mevcut kullanıcıların yüzde 15'inin sigarayı bırakmasına yol açabilir. Bu, 2060 yılına kadar 16 bin 250 ölümün engellenmesi anlamına geliyor.
Kapanış Notları
Faydalanacağını düşündüğünüz diğer arkadaşlarınızı da bu bültenle tanıştırırsanız, ben de en az onlar kadar memnun olurum.
Haftaya yeniden görüşeceğiz. 🙋♂️